Nieuwe NEN-normering geeft gewicht aan conditiemeting in ambtelijke organisatie
Binnenkort start de opleiding tot inspecteur van de groene buitenruimte volgens NEN 2767 conditiemeting groen, waarbij Groenkeur de examens organiseert. Ondersteuning van de groenafdeling door de inspecteur NEN 2767 groen helpt bij het creëren van budget. Henk Werner van Pius Floris Boomverzorging: ‘Het belang van groen krijgt er een sterkere positie door. Een groenbeheerder geeft nu aan wanneer hij op welke locatie aan het werk gaat en vraagt aan de afdeling riolering of wegen wie er mee wil. Voorheen was dat andersom.’
Auteur: Karlijn Raats
NEN 2767 is het objectieve meetinstrument dat de fysieke conditie van assets vastlegt aan de hand van speciale datasets en gebrekenlijsten. Deze conditiemeting volgens de NEN 2767-norm wordt nu niet meer alleen toegepast bij inspecties aan gebouwen en installaties, maar ook bij het groenbeheer. De richtlijnen voor NEN 2767 groen zijn ontwikkeld samen met de gemeente Amsterdam, de gemeente Haarlem, Pius Floris Boomverzorging, Alles over Groenbeheer, Rijkswaterstaat en Helix Academy.
‘Met NEN 2767 groen hoeft groenbeheer niet meer achter civiel aan te hobbelen’
Opleiding bij Helix, Groenkeur examenleider
De opleiding vindt plaats bij Helix; de examinering gebeurt onder leiding van Groenkeur. Dick Oosthoek van Groenkeur geeft aan dat cursisten zich kunnen aanmelden bij opleidingsinstituut Helix: ‘De inspecteur NEN 2767 groen brengt de technische staat van onder meer bomen, heesters, bodembedekkers, grassen en waterplanten objectief in kaart en legt die eenduidig vast. Groenbeheerders kunnen op basis van deze conditiemeting beslissingen nemen over het gewenste onderhoudsniveau, maar ook over de noodzakelijke investeringen. Daarnaast hebben zij eventuele risico’s helder in het vizier en kunnen ze adviseren over effectieve besteding van het beschikbare onderhouds- en investeringsbudget. Doordat er nu een uniforme richtlijn is, ontstaat er een gezamenlijke aanpak die alle opdrachtgevers kunnen inzetten.
Pius Floris Boomverzorging Amsterdam
Een van de eerste partijen die de NEN 2767-inspectie uitvoeren in Nederland, is Pius Floris Boomverzorging Amsterdam. Henk Werner, medeoprichter van Pius Floris Boomverzorging: ‘Het gaat bij de NEN 2767-conditiemeting meer om de technische kwaliteit dan om de boomveiligheid. Een paar voorbeelden: hoelang kan die boom nog op die plek blijven staan zonder gebreken, of hoe is de technische staat van dit groenvak? Aan de hand van een lijst van gebreken die is opgesteld, constateert de inspecteur die eventuele gebreken. Uit de conditiemeting rolt een score. Hiermee kun je als gemeentemedewerker (bijvoorbeeld als beheerder) plannen wat je als eerste zou moeten renoveren en wat dit gaat kosten.’
BVC versus NEN-inspectie
Boominspecteurs kijken ook al naar de conditie bij boomveiligheidscontroles (BVC’s), maar, zo legt Werner uit: ‘Als de conditie van een boom of plant slecht is, zal ook de technische kwaliteit achteruitgaan. Bij een BVC kijkt de inspecteur naar de conditie met het oog op veiligheidsrisico’s, maar bij de NEN 2767 groen-conditiemeting wordt er gekeken naar technische gebreken. Een NEN-inspecteur kijkt dus niet zozeer naar het gevaar voor de omgeving, maar naar de vraag hoelang een boom nog kan blijven staan op een bepaalde plaats.’
Rollen grijs en groen omgedraaid
Doordat de kosten direct in beeld komen, kan er anders naar groen worden gekeken. ‘Groen was voorheen altijd de sluitpost in de begroting. Er was nooit een apart NEN-inspectieprogramma voor, zoals dat wel bestond voor riolering en wegen’, legt Werner uit. ‘Nu groenbeheer met dezelfde NEN-inspectietool gaat werken als riolering en wegen, kan er voor groen ook eenvoudig worden gepland en geprogrammeerd. Een groenbeheerder kan nu aan de voorkant op basis van de NEN-inspectie voor zijn eigen vakgebied aangeven wat hij per jaar gaat aanpakken en vragen wie er meegaat. Voorheen was dat altijd andersom: groen liftte mee met civiele renovaties.’ Werner ziet dat de NEN 2767-conditiemetingen groen ertoe leiden dat de groenafdeling van de gemeente Amsterdam fundamenteel meer budget krijgt om het groen op orde te krijgen.
‘Het belang van groen krijgt een sterkere positie.’
Visuele interpretatie
De schaalverdeling bij de NEN2767-conditiemeting loopt van 1 (positief) tot en met 6 (negatief). De cijfers worden bepaald door de ernst van de gebreken die de NEN-inspecteurs tegenkomen. Helpt deze gebrekenlijst werkelijk bij het vermijden van discussies over de vraag hoeveel jaar precies een boom nog te leven heeft? ‘Bij elke norm blijft er ruimte voor discussie. Je moet van een bepaald vertrekpunt uitgaan, maar de natuur zal ons altijd blijven verrassen of verbazen; daar kunnen we niet omheen’, zegt Werner. ‘De NEN-inspectie is en blijft immers een visuele inspectie. We kunnen niet een exacte toekomstverwachting geven, zoals bij de Anne Frank-boom, daar werd elk jaar een Picus-meting uitgevoerd om de snelheid van het rottingsproces en de aanwas van nieuw hout zeer nauwkeurig te bepalen. Doordat de NEN 2767-conditiemeting visueel is, gaat het altijd in enige mate om de interpretatie van degene die de inspectie uitvoert. Maar hoe langer er met deze systematiek wordt gewerkt, hoe nauwkeuriger de schattingen van de levensduur van een boom zullen zijn.’
NEN legt gewicht in de schaal
Het grote voordeel van deze conditiemeting is volgens Werner echter dat NEN een erkende en onafhankelijke systematiek is. ‘NEN geeft gewicht aan de conditiemeting in de ambtelijke organisatie, en vormt daarmee een effectieve tool voor groenbeheerders om hun eigen programmering te maken. Heel concreet: als een groenvak in een technisch slechte staat verkeert, volgt er geld om het op te knappen.’
Bron: www.boomzorg.nl – 4/2023
Wil je NEN 2767 inspecteur – Groen worden?
Bekijk de cursus NEN 2767 inspecteur – Groen voor het volledige programma.